بررسی تطبیقی شاخص های حکمرانی علوی و اموی ( با تاکید بر معاویه)

بررسی تطبیقی و مقایسه ای یکی از روش های پذیرفته شده علمی در شناخت دقیق تر و کامل تر موضوعات مختلف می باشد. به نظر می رسد چنانچه از این روش در مطالعه دو شخصیت متضاد و دو سیره حکومتی کاملاً متفاوت بهره گیری شود بتوان زوایای پنهان زیادی را روشن ساخت و ابهامات متعددی را برطرف نمود. علی × همواره به عنوان یکی از مهم ترین شخصیت های تاثیرگذار در تاریخ اسلام مطرح بوده است. آنچه باعث ماندگاری نام ایشان در تاریخ اسلام شده است، افکار، اندیشه ها، سیاست های خاص ایشان و پایبندی کامل ایشان به اصول و ارزش های اسلامی و سنت پیامبر مکرم اسلام | بوده است. در مقابل معاویه به عنوان چهره سیاسی هم عصر ایشان در تضاد کامل رفتاری و حکومتی با علی × قراردارد . او در سلوک و رفتار حکومتی خود صرفاً به کسب قدرت و حفظ آن می اندیشیده است و برای رسیدن به اهداف خود از هیچ عملی فروگذار ننموده است. پژوهش حاضر قصد دارد تا شاخص های حکمرانی علی × و معاویه را به صورت تطبیقی با هم مقایسه نماید و بررسی نماید که کدامین اسلوب حکمرانی هم به شاخص های اسلامی پذیرفته شده بین علمای اسلامی اعم از شیعه و اهل سنت نزدیک تر است و هم چنین بررسی نماید که کدامین روش حکمرانی به ملاک های نوین علم سیاست و مدیریت که از آن به حکمرانی خوب (good governance ) تعبیر می شود ، نزدیک تر است. در حکمرانی حضرت امیر × نه تنها شاخصه های حکمرانی خوب (good governance ) به صورت کمال و تمام وجود داشته است ، بلکه فراتر از آن ، با شاخصه هایی مبتنی بر آموزه های اصیل دینی ، خداترسی ، بندگی پروردگار ،عدالت اجتماعی و ...... در پی رستگاری و کمال مردم و سعادت دنیا و آخرت آنان نیز بوده است. معاویه برای رسیدن به هدف و حفظ حکومت خود به هر اقدامی دست می زده است و در این جهت ، از زیر پاگذاردن آموزه های دینی و اخلاقی ابایی نداشته است. به تعبیر امروزی وی دارای سیاست ماکیاولیستی بوده است. حکمرانی حضرت امیر 7 در مقایسه با حکمرانی معاویه از سازگاری و تناسب بالاتری با شاخصه های حکمرانی اسلامی و هم چنین شاخص های امروزین حکمرانی خوب برخوردار بوده است. کلید واژه ها: بررسی تطبیقی، شاخص، حکمرانی، امیر مومنان علی ×، معاویه، حکمرانی خوب (good governance ) ، مردم، قدرت.